Сабақтың тақырыбы: “Пәтерім, бөлмем”
Сабақтың тақырыбы: “Пәтерім, бөлмем”. Өткен сөздерді қайталап әңгіме құрастыру.
Тапсырма: Мына сөздермен сөйлем құрастырыңыз.
үстінде | на |
астында | под |
ортасында | посреди |
жанында | около, возле, рядом |
қасында | рядом, возле, около |
бұрыш |
угол |
бұрышта
|
в углу |
Есіңізде болсын – помните! В казахском языке порядок слов выполняет следующие функции:
Изменяет синтаксическую функцию слова:
Жақсы адам – хороший человек. Адам жақсы – человек хороший.
Порядок слов различается: прилагательные, наречия, им. существительные:
Алтын асық – золотая ложка. Қасықтай алтын – золото с ложку.
Тас үй – каменный дом. Үйдей тас – камень величиной с дом.
В казахском языке несвободный порядок слов (сказуемое находится в конце предложения).
ҚАЙТАЛАЙЫҚ – ПОВТОРИМ: Болымсыз етістік – (Отрицательная форма глагола).
Отрицательная форма глагола образуется путем присоединения к основе глагола суффиксов: МА/МЕ; БА/БЕ; ПА/ПЕ
– ма / – ме | – после гласных и
сонорных р, л, й барма, қарама, келме, сүйме |
– ба / – бе | – после звонких согласных или
сонорных м, н, ң жазба, сенбе |
– па / – пе | после глухих согласных
жатпа, кетпе |
Тапсырма: мына сілтеме бойынша орындап көріңіз – попробуйте выполнить по ссылке:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdkN6nnGgUlTFONFzRHB42kp4Wty8lZlvNxJ2fbERhe_6hKbw/viewform?usp=sf_link
Тілдік моделдер:
Мына сөздерге назар аударыңыз: Бір кәделеріңе жарап қалар …
Үй ішінде (сөйлеу моделдері)
– Үйде кім бар? (үйде біреу бар ма?)
– Мен үйдемін.
– Ты дома – сен үйдесің бе?
– Иә, мен үйдемін.
– Ты когда пришел? – қашан келдің?
– Я пришел рано – Мен ерте келдім. Тірек сөздер: поздно – кеш, не давно – жуырда, бағана, утром – таңертең, күндіз:
– Ты когда придешь? – қашан келесің?
– Приду поздно – Мен кеш келемін
– Как дела? (учеба, работа, занятия, уроки) – Қалың (оқу, жұмыс, сабақ) қалай?
– Все хорошо – Бәрі жақсы
– Как прежде – бұрынғыдай,
– По плану – жоспар бойынша, ойдағыдай
– День прошел хорошо? – Күн жақсы өтті ме?
– Да удачно – Иә, сәтті болды жақсы
– Ты сделал уроки – сабақ жасадың ба? Тірек сөздер: Сделал – жасадым, еще не сделал – әлі жасаған жоқпын
Сделаю – жасаймын, сейчас – қазір, еще – әлі
– Ты свободен – қолың бос па (уақытың бар ма)?
– Я свободен – қолым бос
– уақытым бар, уақытым жоқ, бос емеспін
– Помоги мне – маған көмектесші
– Ладно – жарайды
– Что надо сделать – не істеу керек?
– Помой посуду – ыдысты жу
– Помыть пол – еденді жуу,
– надо убрать в доме – үйді жинау керек
– Купи хлеб (продукты) – нан, азық-түлік сатып алшы
– Вымой руки – қолыңды жу
– проходи к столу, присаживайся – дастарханға кел, (тамаққа, асқа кел).
Ал енді өзің жалғастырып көр – а теперь попробуй продолжить самостоятельно…
КЕЛЕСІ КЕЗДЕСКЕНШЕ, САУ БОЛЫҢЫЗ.